Культавы ізраільскі пісьменьнік Этгар Керэт зноў выдадзены па-беларуску

У сталічнай Галерэі «Ў» адбылася прэзэнтацыя кнігі ізраільскага пісьменьніка Этгара Керэта «Сем добрых гадоў».

Кніга выдадзена ў перакладзе на беларускую мову супрацоўніка «Радыё Свабода» Сяргея Шупы.

Гэта ўжо другая кніга Керэта, што выйшла па-беларуску. Першай была кніга апавяданьняў Керэта «Кіроўца, які хацеў стаў Богам», яе перакладаў Павал Касьцюкевіч.

Этгар Керэт
Фота: svaboda.org

Этгар Керэт — папулярны ізраільскі пісьменьнік, які піша ў асноўным кароткія апавяданьні, дзе шмат іроніі, гумару. Спадар Керэт мае беларускія карані — ягоны бацька родам з Баранавічаў, а маці з Варшавы. Ягоныя творы перакладзеныя з іўрыту на больш як 20 моваў сьвету.

Імпрэзу адкрыла часовая павераная ў справах Дзяржавы Ізраіль у Рэспубліцы Беларусь Юлія Рачынскі-Сьпівакоў, якая паведаміла, што 20 красавіка пачынаюцца Дні культуры Дзяржавы Ізраіль у Рэспубліцы Беларусь:

Часовая павераная ў справах Дзяржавы Ізраіль у Рэспубліцы Беларусь Юлія Рачынскі-Сьпівакоў
Фота: svaboda.org

«І сёньня вы маеце магчымасьць паразмаўляць з адным зь вялікіх сучасных пісьменьнікаў Ізраіля Этгарам Керэтам. Ужо другая ягоная кніга выходзіць па-беларуску. Для нас гэта вялікі гонар, і шчыры дзякуй выдавецтву «логвінаЎ», якое праявіла інтарэс да нашага пісьменьніка, дзякуй перакладчыку, дзякуй арганізатарам гэтага візыту».

Фота: svaboda.org

Правёў імпрэзу перакладчык першай кнігі Керэта на беларускую мову — «Кіроўца, які хацеў стаць Богам» Павал Касьцюкевіч. Ён патлумачыў, чаму новая кніга так называецца — «Сем добрых гадоў». А кніга гэта пра бацьку і пра сына, першая кніга жанру «нон-фікшн» у Керэта. Гэта ня выдуманыя апавяданьні, а проста гісторыі зь ягонага жыцьця, якія ахопліваюць сем гадоў — ад нараджэньня сына пісьменьніка да сьмерці бацькі.

Фота: svaboda.org

Перакладчык другой кнігі Керэта, паліглёт Сяргей Шупа запытаўся ў аўтара, адкуль у яго літаратурны дар, чаму ён стаў пісьменьнікам. Этгар Керэт пажартаваў, што знаходзіцца ў даволі рэдкай сытуацыі — паміж дзьвюма перакладчыкамі сваіх твораў. Маўляў, «гэта ўсё роўна як знаходзіцца за сьвяточным сталом быць паміж жонкай і каханкай. А сьвет перакладчыкаў — гэта сьвет зайздросьнікаў. Я ня ведаю большых зайздросьнікаў, чым перакладчыкі... Але калі я бачу двух перакладчыкаў — Сяргея Шупу і Паўла Касьцюкевіча, я пачынаю верыць, што мір на Блізкім Усходзе магчымы». І сарваў аплядысмэнты залі.

Фота: svaboda.org

Пісаць Керэт пачаў, калі служыў у войску. Узгадаў сьмешную гісторыю пра тое, як напісаў першае апавяданьне. Ён нёс вахту пад зямлёй па 48 гадзінаў, вакол толькі кампутары. А першым чытачом «опуса» стаў брат. Брат паказаў яму урок: «Апавяданьне — ня тое, што на паперы, што ў кампутары, але і тое, што можа быць у сьметніцы. І тады я адчуў, што хачу стаць пісьменьнікам.

Падчас трохгадовай службы ў войску я на нейкім этапе адчуў дэпрэсію і зразумеў, што пісьменьніцтва можа быць добрай зброяй для мяне. Што добра ў літаратуры — можна спаліць кніжку, спаганіць паперу, а апавяданьне застаецца ў сэрцы».

Фота: svaboda.org

Ізраільскі пісьменьнік распавёў, што даўно хацеў прыехаць у Беларусь, але увесь час узьнікалі нейкія праблемы. Першы раз сустрэў Паўла Касьцюкевіча на Ляйпцыскім кніжным кірмашы, і той заманьваў яго ў Беларусь пагулянкамі, прыгожымі дзяўчатамі...

Першыя сутыкненьні зь літаратурай усё ж такі былі ў дзяцінстве Керэта, а ня ў войску, ня можа быць, каб літаратурны талент узьнік на пустым месцы, запярэчыў Сяргей Шупа.

Сяргей Шупа
Фота: svaboda.org

«Звычайна, калі пачынаем размаўляць пра літаратурныя карані, адразу ўзгадваю Кафку. Вось і зь Сяргеем сустрэліся ў Празе, у родным горадзе Кафкі. Але, калі шчыра, самы вялікі ўплыў на маю літаратурную дзейнасьць аказалі аповеды, якія распавядалі бацькі перад сном... Маёй маме ў Варшаўскім гета, дзе не было кніжак, бацькі таксама распавядалі гісторыі, якія прыдумлялі самі. Маці паабяцала самой сабе, што калі ў яе будуць дзеці, яна будзе кожную ноч прыдумляць новае апавяданьне. Для мамы чытаць казкі ці гісторыі з кнігі было тым жа, што замаўляць піцу ці фаст фуд. Яна гэтага ня робіць. Маміны апавяданьні былі поўныя фантазіі, узьлётаў.

Этгар Керэт
Фота: svaboda.org

Але праблема ўзьнікала, калі мамы не было, распавядаць даводзілася тату. Тата распавядаў рэальныя, а ня выдуманыя гісторыі. Героі былі ліхія, але да іх заўсёды ўзьнікалі сымпатыі. Функцыя апавяданьня для мяне — гэта быць адвакатам, адвакатам чалавецтва», — патлумачыў Керэт.

І тут зноў ізраільскі пісьменьнік расьсьмяшыў людзей, распавёўшы, як бацька тлумачыў яму, што такое прастытутка — «гэта чалавек, які слухае пра твае беды». А алькаголік — «чалавек, які чым больш п’е, тым больш шчасьлівым сябе адчувае». А мафіёзі — «чалавек, які здымае арэндную плату за кватэры, якія яму не належаць». І ў 5 гадоў будучы пісьменьнік ніяк ня мог вызначыцца, кім ён хоча стаць — п’янай прастытуткай альбо п’яным мафіёзі.

Фота: svaboda.org

Беларускія прыхільнікі творчасьці Керэта пераканаліся, што ён цудоўны апавядальнік зь вельмі тонкім пачуцьцём гумару — жартаўлівыя гісторыі ўвесь час перарываліся аплядысмэнтамі.

На пытаньне, ці вучыўся спадар Керэт дзе-небудзь літаратурнаму майстэрству, пісьменьнік адказаў, што пра сваю творчасьць яму цяжка адказваць словамі:

Фота: svaboda.org

«Але калі я не магу нешта вызначыць словам, гэта я магу выказаць у маім апавяданьні. Бярэш нейкае нявызначанае пачуцьцё, якое віруе ў галаве, і спрабуеш растлумачыць звычайнымі словамі». А ва ўнівэрсытэце ён вывучаў матэматыку і філязофію.

Кожнаму наведніку прэзэнтацыі ізраільскі пісьменьнік падпісаў кнігу — аўтограф-сэсія доўжылася амаль столькі ж часу, колькі сустрэча.

Фота: svaboda.org