Жывыя галасы беларускіх паэтаў сабралі ў адно выданьне

Пабачыў сьвет зборнік аўдыёзапісаў 60 беларускіх паэтаў, якія чытаюць свае вершы.

Дыск называецца «Галасы паэтаў». Выданьне падрыхтавала сьпявачка Тацяна Грыневіч-Матафонава, запісы яна зьбірала чатыры гады, передае «Радыё Свабода».

З 60 паэтаў, запісы якіх увайшлі ў збор, 18-ць ужо ў Вечнасьці. Сярод іх Якуб Колас, Янка Купала, Ларыса Геніюш, Пімен Панчанка, Натальля Арсеньнева, Анатоль Сыс, Рыгор Барадулін і іншыя.

Сярод сучасных паэтаў, якія начыталі свае творы для дыска, — Уладзімер Някляеў, Леанід Дранько-Майсюк, Сяржук Сокалаў-Воюш, Андрэй Хадановіч, Алег Мінкін.

Тацяна Грыневіч-Матафонава кажа, што праект быў задуманы пасьля кур’ёзнага выпадку, пра які ёй расказалі ў адной менскай школе.

«Мы разам з паэтам Міхасём Скоблам выступалі перад вучнямі і настаўнікамі. Пасьля, ужо за гарбаткай, настаўніца беларускай літаратуры запытала ў нас, хто такі Віктар Жыбуль, ці ведаем мы такога паэта. Справа ў тым, сказала яна, што вершы Жыбуля прынёс на заняткі па сучаснай літаратуры нехта з вучняў. Але, як аказалася, настаўніца ня ведала, што ёсьць такі сучасны паэт. Яна сказала, што была разгубленая ад гэтага. Пасьля размовы з гэтай выкладчыцай я зразумела, што ёсьць праблема няведаньня выкладчыкамі сучаснай беларускай літаратуры. І прыйшла да думкі, што трэба рабіць такі дапаможнік — ён будзе карысны для настаўнікаў, якія змогуць слухаць разам з вучнямі беларускія вершы ў выкананьні саміх беларускіх паэтаў».

42 сучасныя паэты начытвалі свае вершы ў студыі. А вось галасы тых, хто ўжо адышоў, давялося шукаць па сваяках і знаёмых:

«Галасы паэтаў, якія ўжо адышлі, шукаць было цяжка. Шмат якія з гэтых галасоў захоўваюцца на вінілах, іх трэба было пераводзіць у лічбавы фармат. Іншыя запісы шукалі ў сваякоў і сяброў паэтаў — усе дапамагалі як маглі. Добрай дапамогай стала тое, што раней ужо выходзілі дыскі з галасамі Ларысы Геніюш, Натальлі Арсеньневай, Уладзімера Караткевіча — іх можна было дадаць на наш дыск».

Колькасьць вершаў, якія чытаюць паэты, розная. Але на кожнага прыпадае ня больш за 10 хвілін.

Укладальніца лічыць, што «Галасы паэтаў», выдадзеныя на аўдыёдыску, — гэта зусім ня тое самае, калі б гэтыя самыя вершы былі выдадзеныя ў папяровым зборніку.

«Вельмі цікава паслухаць, як хто чытае свае вершы. У людзей вельмі розныя галасы — нехта чытае вельмі выразна, нехта хуценька, нават бубніць. Можна аналізаваць акцэнты — па іх можна зразумець, хто ў якіх частках Беларусі жыў. Таксама вельмі цікава адсочваць, як паэты вымаўляюць «г», «р» і «ч». Інтанацыя, вымаўленьне — гэта ўсё важна для разуменьня асобы чалавека, дый проста для таго, каб зразумець, што паэт — гэта чалавек, а ня толькі радкі ў кнізе».

Дыск будзе распаўсюджвацца па беларускіх школах. Знайсьці яго можна будзе таксама ў менскай кнігарні «ЛогвінаЎ», у «Арт-сядзібе», а лічбавы варыянт — у інтэрнэце.

«Гэта не камэрцыйны праект. Мне цяжка, робячы такую справу, рабіць ухіл на камэрцыю. Але я спадзяюся, што людзі будуць разумець, што, на жаль, немагчыма выдаць дыск бясплатна, і дапамогуць, калі хто будзе мець магчымасьць. Фінансавая падтрымка пойдзе або на новы наклад «Галасоў паэтаў», або на рэалізацыю наступных праектаў. Напрыклад, цяпер рыхтую дапаможнік па беларускіх танцах. А ўвогуле цяпер чатыры праекты ў рабоце. Добра, што знаходзяцца людзі, якія разумеюць, што гэта карысная справа для Беларусі», — патлумачыла Тацяна Грыневіч-Матафонава.