Бязьвізавая Горадня — баромэтар сур'ёзнасьці намераў на рэальныя зьмены ў краіне.
Адзін зь першых не афіцыйных, а «дзікіх» турыстаў у бязьвізавай турыстычнай зоне гішпанец Гіерма кажа, што «пасьля таго, як Беларусь адкрыла мяжу, сюды паедуць замежнікі, бо для многіх гэтая краіна ў цэнтры Эўропы зусім невядомая».
А яшчэ бязьвізавы рэжым можа прастымуляваць унутраны турызм. Мяркую, знойдзецца нямала беларусаў, якія захочуць сустрэцца са сваімі замежнымі сябрамі і знаёмымі на тэрыторыі Беларусі.
Ды што там! Бязьвізавасьць дае магчымасьць ладзіць міжнародныя культурныя імпрэзы. Побач Беласточчына са сваімі цікавымі творчымі дзеячамі. А далей уся Эўропа. А перавозчыкі маршрутам да Горадні атрымаюць дадатковы заробак. Тое, што будзе немагчыма ўбачыць, напрыклад, у Менску, станецца даступным у Горадні.
Тое самае зь дзелавымі сустрэчамі. Раз дакумэнты на ўезд у краіну робяцца цягам сутак дый праз інтэрнэт, чаму эўрапейскім партнэрам беларускіх бізнэсоўцаў не падскочыць на суткі-двое ў Горадню? Заадно адпачыць, пабачыць новае для сябе.
«Ёсьць патрэба ў дадатковай музэефікацыі аб'ектаў», — кажа кіраўнік гарадзенскай вобласьці Ўладзімер Краўцоў.
Што да «адпачыць», адной «музэефікацыі» будзе мала. Нават самім гарадзенцам на сьвяты бракуе кавярань у цэнтры гораду. Плюс месцамі «райпошны» сэрвіс, дзе на кліента глядзяць як на чалавека, які замінае працаваць. Адпаведна візыт у «невядомую краіну» можа стацца першым і апошнім з адпаведнымі водгукамі на замежных турыстычных форумах. Якія адахвоцяць новых наведнікаў ад Горадні і Аўгустоўскага каналу.
Прыватная ініцыятыва вырашыць праблему.
Калі каротка, бязьвізавая Горадня зможа быць прыбытковай, калі ня будзе падобнай да сучаснай Беларусі.
У тым ліку з гледзішча палітычнага пільнаваньня. Бо ёсьць другі варыянт.
Гарадзенскі раён шпігуецца супрацоўнікамі спэцслужбаў, а дарогі вакол бязьвізавай тэрыторыі абсталёўваюцца пастамі ДАІ. Турысты фільтруюцца на дабранадзейнасьць. Як і цяпер зь візамі ўжываецца практыка адмоваў без прычыны, а ў самой бязьвізавай зоне, напрыклад, у гатэлях, турыст адчувае прысутнасьць кагосьці нябачнага.
Сэрвіс застаецца «райпошным». А невялікая колькасьць турыстаў складаецца з польскіх сваякоў гарадзенцаў ды экстрэмалаў, якія прыехалі пяць дзён пажыць у запаведніку камунізму.
Тады праект правальваецца з гледзішча прыбытку, бо турысты не пакрыюць нават выдаткі на сачэньне за імі.
Свабода прадпрымальніцтва і адсутнасьць палітычнай ахранкі ў культурных справах — гэта варыянт такога сабе Ганконгу ў складзе Кітаю. Адна краіна — розныя сыстэмы. Гэта фантастыка, бо пераехаць у турыстычную зону захоча палова Беларусі, а шчыльнасьць насельніцтва станецца сапраўды як у Ганконгу.
Больш верагодны на бліжэйшы час мляваплынны сярэдні — гібрыдны — варыянт з ухілам у разьвіцьцё прадпрымальніцтва пад кантролем дзяржавы.
Кропля-турыст точыць камень-сыстэму. Бязьвізавая Горадня — баромэтар сур'ёзнасьці намераў на рэальныя зьмены ў краіне.
Севярын Квяткоўскі, «Радыё Свабода»