«Білі і душылі»: анархіст Францкевіч пра тое, як яго дэпартавалі з Украіны

Былы беларускі палівязень расказаў, за што яго дэпартавалі з Украіны і як гэта адбывалася.

У ноч на 19 чэрвеня ў Кіеве супрацоўнікамі СБУ быў затрыманы грамадзянін Беларусі, былы палітвязень, анархіст Аляксандар Францкевіч і раніцай дэпартаваны ў Беларусь.

Карэспандэнт «Радыё Свабода» сустрэў Францкевіча на менскім вакзале, куды ён прыбыў з Гомля.

«Дзейнасьць супярэчыць інтарэсам гарантаваньня нацыянальнай бясьпекі Ўкраіны»

Францкевіч паведаміў, што 18 чэрвеня ў 17 гадзін ён прыйшоў у офіс Цэнтральнай міграцыйнай службы па пасьведчаньне аб працягу на год віду на жыхарства:

«Супрацоўніца архіва выдала дакумэнт, я расьпісаўся, а на выхадзе мяне затрымалі. Сказалі, што супрацоўнікі СБУ, але прозьвішчаў не назвалі. Паказалі мне дакумэнт — «Рашэньне на прымусовую дэпартацыю», паводле якога на 3 гады мяне выдвараюць з Украіны за тое, што мая дзейнасьць нібыта «супярэчыць інтарэсам гарантаваньня нацыянальнай бясьпекі Ўкраіны».

Фота: «Радыё Свабода» Фота: «Радыё Свабода»

Паводле Францкевіча, яго запхнулі ў аўтамабіль і павезьлі да беларускай мяжы.

«Па дарозе мяне сама меней тройчы білі: за тое, што ўпіраўся, не хацеў зь імі ісьці, за тое, што адмовіўся разблякаваць тэлефон. Гэты тэлефон у выніку проста забралі і на мяжы мне не вярнулі. Ужо ноччу прывезьлі да беларускай мяжы, непадалёк ад месца, дзе сыходзяцца тры краіны, зьнялі кайданкі, аддалі пашпарт і сказалі ісьці ў Беларусь», — кажа Францкевіч.

Беларускія памежнікі праверылі ягоны пашпарт і ўпусьцілі ў краіну, а міліцыянты давезьлі да чыгуначнай станцыі.

«Білі адчувальна, рабілі прыёмы ўдушэньня»

Фота: «Радыё Свабода»

З рэчаў у Аляксандра Францкевіча толькі невялікі гаманец на поясе, у якім пашпарт, рашэньне аб дэпартацыі і 50 даляраў.

«Нібыта прадбачыў нешта, захапіў з сабой. Так бы зусім быў бяз грошай», — разводзіць рукамі Аляксандар.

Ён кажа, што супрацоўнікі СБУ парушылі закон Украіны, калі так прымусова і хутка прывезьлі яго да мяжы.

«Справа ў тым, я ім заявіў, што зьбіраюся падаць заяву на прыстанішча як уцякач. У такім выпадку мяне мусілі прывезьці ў паліцыю, дзе я б напісаў адпаведную заяву, у мяне б забралі пашпарт, выдалі даведку, а там бы далейшы мой лёс вырашаў суд. Але так не зрабілі, а на мае пратэсты адказалі кулакамі. Білі адчувальна, яшчэ рабілі прыёмы ўдушэньня. Карацей, як наш АМАП».

Фота: «Радыё Свабода»

Аляксандар не выключае «наводкі», што яго маглі выслаць на замову беларускіх спецслужбаў.

«Мне праз „Тэлеграм“ прыходзілі зь Беларусі пагрозы, што хутка выдвараць на радзіму. Пры гэтым і самі супрацоўнікі СБУ казалі, што я зьвязаны з украінскім анархістамі, што некаму даваў начлег. І што, хіба прытуліць чалавека на ноч — гэта забаронена? Але дакладная прычына мне невядомая, лічу, што гэтае выдварэньне неадэкватнае маім учынкам. Так, я застаўся ў поглядах анархістам, але ні ў якіх незаконных справах ня ўдзельнічаў. Таксама я ня браў удзелу ў баях на Данбасе», — кажа Аляксандар Францкевіч.

«Буду падаваць у Эўрапейскі суд правоў чалавека»

Былы беларускі палітвязень сказаў, што паспрабуе аспрэчыць сваю дэпартацыю ў Эўрапейскім судзе правоў чалавека.

«Тое, што Беларусь ня сябра Рады Эўропы, у маёй справе ня мае значэньня, бо пазваная — Украіна, а яна падпісла ўсе адпаведныя дакумэнты і мусіць адказваць за такое беззаконьне», — мяркуе Францкевіч.

Пры гэтым Аляксандар Францкевіч ня думае, што падпаў пад дэпартацыю ў сувязі з унутранай палітыкай новага прэзыдэнта Ўкраіны Зяленскага.

Чым будзе займацца ў Беларусі, Аляксандар пакуль ня ведае.

«Я праграміст, мая праца зьвязаная з кампутарамі, але калі бясконца праводзяць ператрусы, як было тут, і арыштоўваюць тэхніку, дык працаваць немагчыма. Таму ня ведаю, дзе апынуся ў выніку. Пакуль еду да мамы ў Наваполацак», — сказаў Аляксандар Францкевіч.

Зь Менску ў Наваполацак былы палітвязень без праблем выехаў на маршрутцы. На менскім вакзале супрацоўнікі міліцыі да яго не падыходзілі.