70 год таму Янка Філістовіч дэсантаваўся ў Беларусі.
Парашуты гісторыі раскрываюцца не адразу. Нават быццам вядомыя факты жыцьця, барацьбы і сьмерці беларускага ідэаліста Янкі Філістовіча, які ў гэты дзень 70 год таму быў дэсантаваны з амэрыканскага самалёта, адкрываюць свае новыя сэнсы, падсьвечаныя падзеямі найноўшага часу.
«У 1951 годзе ўдзельнік антысавецкага падпольнага руху Янка Філістовіч на парашуце дэсантаваўся на родную зямлю і стварыў партызанскую групу, мэтаю змаганьня якой была вольная эўрапейская Беларусь. Праз год, калі Янка будзе выходзіць з акружэньня, школьны сябар падсыпле яму ў гарбату снатворнага... У 1953-м Філістовіча прысудзяць да расстрэлу».Уладзімер Арлоў, «Імёны Свабоды»
Ня ўсё, што пішацца крывёю — гісторыя, але гісторыя пішацца крывёю.
Гонар і смак ахвяры за Беларусь сёньня знаёмыя дзясяткам тысячаў людзей, як і зьверствы ўлады.
Гераіні і героі за кратамі вядомыя, нават калі невядомыя. Абавязак сучасьнікаў стварыць і захаваць памяць.
Вайна мяняе сэнсы: не арышты, а напады, не канфіскацыя, а марадзёрства, не суды, а трыбуналы, не пакараньне, а помста, не зьняволеныя, а палонныя, не пераможцы, а акупанты.
Пагоны не індульгенцыя, а балаклава ня маска ў час інтэрнэта.
Выбар, які стаяў раней і будзе стаяць перад палоннымі — прызнаць віну, прасіць памілаваць, насамрэч ня выбар.
Выбар без свабоды выбару — гэта прымус і гвалт.
У гістарычным часе сьвятло ахвяры мацней за сьвятло перамогі і паразы.
Няскораныя будуць заўсёды.
Ахвяра раскрывае спынены час як парашут. Усё толькі пачынаецца.
Аляксандар Лукашук, «Радыё Свабода»