Белфутбол імкліва набліжаецца да еўрапейскага дна

Яшчэ адзін правальны сезон – і заяўка скароціцца да трох клубаў.

Два гады таму ў еўрапейскім футболе адбылася чарговая рэвалюцыя – з’явілася Ліга канферэнцый. Яна зрабіла Лігу Еўропы больш прэстыжнай (цяпер гэта не самы слабы еўракубак і там менш камандаў), а яшчэ фактычна недасяжнай для беларускіх клубаў – бо трапіць туды можа выключна чэмпіён.

Але пры гэтым Ліга канферэнцый зрабіла даволі дасягальнай еўракубкавую восень для клубаў такіх асацыяцый, як АБФФ. Калі чэмпіён краіны праходзіць першы раўнд Лігі чэмпіёнаў, ён ужо гарантуе сабе еўракубкавы плэй-оф. Таму што пасля паразаў з другога раўнда ЛЧ чэмпіён вылятае ў трэці раўнд Лігі Еўропы, а з трэцяга раўнда Лігі Еўропы – у плэй-оф Лігі канферэнцый.

Адпаведна, і забяспечыць еўракубкавую восень стала значна прасцей, бо для яе чэмпіёну краіны трэба прайсці ўсяго два раўнды кваліфікацыі. Гэта дало магчымасць атрымаць еўракубкавы досвед камандам з не самых футбольных краінаў кшталту Гібралтара, чэмпіён якога гуляў на групавым этапе ЛК.

Апошнія два гады паказальныя яшчэ і тым, што гэтыя еўракубкавыя кампаніі беларускіх клубаў – вынікі ўплыву рэжыма на футбольныя клубы з зімы 2021 года. Тут і «столь заробкаў», якая не дае клубам падпісаць добрых легіянераў, і забарона гульцоў праз іх «ідэалагічную нядобранадзейнасць» (Павел Няхайчык, Ігар Стасевіч і г.д.), і ціск на футбалістаў, каб тыя ганьбіліся ды падпісвалі ліст у падтрымку гвалту, цэнзура і страх трапіць пад чарговыя рэпрэсіі. А яшчэ – адсутнасць справядлівай канкурэнцыі, забяспячэнне патрэбных вынікаў праз «кішэнных» арбітраў і размеркаванне грошай так, як хочацца гаўляйтару Кавальчуку з Мінспорта. Дык давайце паглядзім, куды лукашызм усяго за два гады давёў беларускі футбол – у тыя часы, калі трапіць у еўравосень стала яшчэ прасцей.

Вось як выглядае прадстаўніцтва краінаў у раўндзе плэй-оф еўракубкаў (сюды ж залічваў і групавы этап, у які каманды маглі трапіць аўтаматычна).

З топ-30 (а Беларусі няма ўжо нават там) усё зразумела. І не толькі найбліжэйшыя, але і значна ніжэйшыя па табліцы суседзі паспяхова выходзяць і ў плэй-оф, і ў групавы этап: славенская «Мура», фінскі ХІК, армянскі «Пюнік», эстонская «Флора», літоўскі «Жальгірыс» і нават гібралтарскі «Лінкальн». Усім гэтым клубам падараваў такую магчымасць спрошчаны «шлях чэмпіёнаў». А малдаўскі «Шэрыф» нават выйшаў у групу Лігі чэмпіёнаў, дзе на «Бернабеў» перамог мадрыдскі «Рэал».

Чырвоным на другім скрыншоце выдзеленыя асацыяцыі, клубы якіх не выходзілі ў раўнд плэй-оф. Гэта Беларусь, Албанія, Фарэры, Грузія, Уэльс, Ісландыя, Чарнагорыя, Андора, Сан-Марына. Выдатная кампанія, так?

Але маштаб падзення яшчэ глыбейшы. Я браў раўнд плэй-оф, бо беларускіх клубаў там не было два гады. Але ж і ў трэці раўнд беларускія клубы па спартовым прынцыпе не траплялі – «Шахцёр» там апынуўся толькі праз цудоўнае лёсаванне, якое замест другога раўнда даслала «гарнякоў» у трэці.  

Калі паглядзець, якія асацыяцыі за гэтыя два сезоны не гулялі па спартовым прынцыпе ў трэцім раўндзе, застаюцца толькі Чарнагорыя, Андора, Сан-Марына і Беларусь. Якія суседзі, а?

 21 лютага 2019 года беларускі клуб апошні на гэты момант раз згуляў у 1/16 фіналу Лігі Еўропы. Вядома, вы памятаеце, як БАТЭ дома перамог «Арсенал», але на выправе прапусціў больш. Гэта апошняя еўракампанія, за якую не сорамна.

Праз месяц у беларускім футболе змянілася кіраўніцтва. Палкоўнік Базанаў, падпалкоўнік Ботнікаў і Вяргейчык узяліся за працу. Год таму быў правал – ніводзін беларускі клуб не прайшоў хаця б адзін раўнд. У гэтым яшчэ горш: 55 месца з 55 магчымых па выніку еўрасезона. Клубы з Андоры, Сан-Марына, Гібралтара выступілі лепш!

Цяжка паверыць, што паміж гістарычнай перамогай над «Арсеналам» у плэй-оф і апошнім месцам у еўрасезоне прайшлі ўсяго тры гады. Вось як выглядае табліца каэфіцыентаў цяпер.

Праз год у Беларусі з каэфіцыентаў выпадзе адзін з самых паспяховых сезонаў у гісторыі – якраз той, што скончыўся на «Эмірэйтс». Без гэтых пяці ачкоў у АБФФ застанецца 4.875, а гэта значыць, што АБФФ за апошнія пяць сезонаў упадзе з 21 на 51-52 месца з 55 магчымых. Але пры ўмове, што наступны сезон клубы з Беларусі таксама праваляць.

Да фактычнага дна застанецца ўсяго нічога, але чамусьці не сумняюся, што лукашызм давядзе да канчатковага заняпаду і беларускі футбол – як ужо давёў амаль усе сферы нашага жыцця.

Блогер Ваўка ногі кормяць, «Трыбуна»